Euskal aditza oso erraza da, gaztelaniarena baino ulergarriagoa. Kontuan hartu behar dugu hiru aspektu bereizten dugula: orainaldia, iragana eta geroaldia.
Iragana: aditza+auxiliarra
Orainaldia: aditza-t(z)en+ auxiliarra
Geroaldia: aditza -ko/go+ auxiliarra.
1. Iragana edo lehenaldia
Iragana osatzeko aditza infinitiboan gehi auxiliarra erabili behar dugu. Gaztelaniaren preterito perfecto-aren ordainak dira.
Nik jan dut = he comidoNik irakurri dut = he leidoNi joan naiz = he ido...
2. Orainaldia
Orainaldia osatzeko aditzari -t(z)en eransten diogu, gehi auxiliarra. Gaztelaniaren presente-aren ordaina da. Baina, trinkoa bada, euskaraz bereizketa bat egiten dugu.
Ni noa = yo voy (ekintza puntuala, momentuan bertan egiten duguna)
Ni (zapaturo) joaten naiz = yo voy (errepikatzen den ekintza adierazten du, normalean adberbio batek markatzen du ohikotasuna)
Trinkoa ez bada, hots, aditz perifrastikoa bada, bereizketa hori ari izan partikularen bidez egiten dugu.
Nik irakurtzen dut = yo leoNi irakurtzen ari naiz (momentu honetan)
3. Geroaldia edo etorkizuna
Geroaldia osatzeko, aditzari -ko/go eransten diogu. Gaztelaniaren futuro-aren ordaina.
Beste sarrera batean hainbat kontutan sakonduko dugu, hots, noiz jarri behar dugu -TEN eta noiz -TZEN, noiz -KO eta noiz -GO. Horrez gain, puntualtasuna adierazteko partikula, ari izan, ere jorratuko dugu.Nik jango dut = comeréNik irakurriko dut = leeréNi joango naiz = iré...
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina